در نظام بانکداری سنتی، بانک های مرکزیِ هر کشور مسئولیت ضرب و انتشار پول ملی را بر عهده دارند. مقادیر پول ضرب شده در هر بانک مرکزی مشخص بوده و اطلاعات آن به صورت متمرکز در دفاتر بانک مرکزی ثبت می شود. به عنوان مثال تمامی اسکناس ها و چک پول های صادر شده دارای شماره سریالی بوده که در بانک مرکزی ثبت شده و در هر زمانی با مراجعه به دفاتر بانک مرکزی قابل ردیابی و پیگیری است. در حال حاضر مدلی از تولید و انتشار پول در جهان رواج یافته است که به پول مجازی (Virtual Currency) ، رمزنگاری شده (Cryptocurrency) یا ارزپول مشهور است. این نوع از پول توسط بانک های مرکزی انتشار نیافته و شبکه ای از افراد به صورت غیر متمرکز و توزیع شده در سراسر جهان براساس یک فناوری به نام بلاک چین، تولید، انتشار و نگهداری موجودی آنرا به عهده دارند.
Bitcoin ، Ethereum، Ripple و Litecoin نمونه های رایجی از پول مجازی یا پول رمزنگاری شده هستند. این نوع پول با وجود تسهیلات و قابلیت مختلفی که به همراه دارد. در حال حاضر ریسک هایی نیز متوجه کاربران و نهادهای مالی نموده است. براین اساس نهاد حاکمیتی بانکداری اتحادیه اروپا (European Banking Authority (EBA)) مجموعه ای از ریسک های کلیدی پول های مجازی را شناسایی نموده و گزارش کرده است. در ادامه ریسک های مرتبط با کاربران، استفاده از پول مجازی در پرداخت و سرمایه گذاری بیان شده اند.
ریسک کاربران
- معامله انجام شده جعلی بوده و قابل پیگیری نیست.
- فرد در یک معامله صوری شرکت کرده است.
- ارزش پول به دلیل تغییرات زیاد نرخ و ارزش برابری کاهش یافته است.
- تراکنش‌ها و مبادلات فرد به صورت ناآگاهانه و یا ناخواسته مشمول مالیات شده است.
- خرید پولی که فاقد مشخصات مورد انتظار است.
- فرد به عنوان یکی از اعضای یک گروه Miner فعالیت کرده لیکن به اندازه سهم عادلانه‌ای که باید از مشارکت دریافت کند، عایدی نداشته است.
- ظرفیت پردازشی کاربر برای استفاده و بهره‌مندی سایرین مورد سو استفاده قرار گرفته است.
- به دلیل تغییرات در پروتکل و یا سایر مشخصات فنی، فرد دچار ضرر و زیان شده است.
- فرد نمی‌تواند مخاطرات و تهدیدهای ناشی از پول مجازی را شناسایی و تحلیل کند.
- فرد ممکن است بواسطه برخی از قوانین و مقررات مجرم شناخته شود.
- فرد بواسطه دزدیده شدن و یا سو استفاده از کیف پول الکترونیکی پول مجازی خود را از دست دهد.
- فرد بواسطه هک شدن معامله پول خود را از دست دهد.
- هویت فرد در زمان دسترسی به پول دیجیتال دزدیده شود.
استفاده از پول مجازی به عنوان ابزار پرداخت
- فرد زمانی که طرف دیگر معامله در انجام تعهد خود برای انتقال وجه با مشکل روبرو می‌شود، متضرر می‌گردد.
- فرد زمانی که از دستگاه‌های دریافت پول نقد استفاده می‌کند، ممکن است با تقلب و فعالیت‌های سواستفاده روبرو شود.
- افراد نتوانند پول را در مراکزی که قصد خرید دارند خرج کنند چرا که فروشنده از دریافت پول امتناع کند.
- فرد نمی‌تواند پول مجازی را به یک پول معتبر دیگر تبدیل کند.
- فرد پس از گم کردن و یا فراموش کردن رمز عبور نمی‌تواند به کیف پول الکترونیکی خود دسترسی داشته باشد.
استفاده از پول مجازی در سرمایه‌گذاری‌ها
- فرد به دلیل تغییرات مداوم در نرخ و قیمت پول، منافع خود را از دست داده و متضرر گردد.
- فرد پول مجازی را در بازارهای سرمایه‌گذاری تحت پوشش قانون سرمایه‌گذاری کند و پس از زیان متعهد به جبران آن گردد.
- فرد با دریافت اطلاعات غیرمعتبر در خصوص نرخ برابری پول متضرر گردد.
- فرد در طرح‌هایی سرمایه‌گذاری می‌کند که جعلی و غیرمعتبر است.
- فرد با هدف سرمایه‌گذاری پول را خریداری نموده لیکن نمی‌تواند به قیمت مورد انتظار آنرا بفروشد و زیان می‌کند.